W tym roku akademickim gościmy w naszym duszpasterstwie wiele osób. Tym razem zaprosiliśmy do nas dr Rafała Reczka – historyka, dyrektora poznańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej – który opowiedział nam o księżach niezłomnych. Każdy z nas zna ks. Jerzego Popiełuszkę, jednak już nie każdy wie, jak wielu polskich księży uświadamiało wiernych i wyrażało sprzeciw wobec władzy komunistycznej. I to od samego początku! Jeszcze od czasów II wojny światowej.
Na początku spotkania, jako wprowadzenie w temat, obejrzeliśmy fragmenty filmu o ks. Popiełuszce, a następnie nasz gość przedstawił nam jaki był stosunek władzy wobec kościoła katolickiego w latach 1944-1989, jak postępowano, jakie struktury i jednostki władzy zajmowały się kontrolą kapłanów. Najważniejsze zmiany zaszły po 1962 roku, gdy powstał Departament IV, funkcjonujący jeszcze przez kilka miesięcy po pierwszych wolnych wyborach w 1989 roku. W ramach tej jednostki działo pięć wydziałów, które zajmowały się odpowiednio: klerem rzymskokatolickim, stowarzyszeniami katolickimi, kościołami i związkami nierzymskokatolickimi, analizą i informacją, zakonami. Działała też grupa operacyjna, która zajmowała się specjalnymi zadaniami dezintegracyjnymi i dezinformacyjnymi. Wszyscy księża byli rejestrowani, każdy miał założoną osobą teczkę – TEOK (teczka ewidencji operacyjnej na księdza), TEOB (na biskupa), TEOP (na parafię). Materiały te zostały w 98% zniszczone, nie zachowały się, wiemy o nich jedynie z dzienników archiwalnych.
Dr Reczek opowiedział nam o kilku księżach niezłomnych, czyli uznanych za szczególnie niebezpiecznych wrogów systemu komunistycznego. Wielu z nich zginęło w latach 1944-1956. Kolejna fala to koniec lat 70. i lata 80. Usłyszeliśmy więc o ks. Kazimierzu Michalskim (1898-1975), ks. Władysławie Gurgaczu (1914-1949), bp Janie Stepie (1892-1959), ks. Zbigniewie Gadomskim (1921-1993, 10 lat spędził w więzieniu), ks. Stanisławie Suchowolcu (1958-1989), ks. Stefanie Niedzielaku (1914-1989), ks. Sylwestrze Zychu (1950-1989).
(Zdjęcie z pokazowego procesu księży Kurii Krakowskiej w 1953 r.)